Skip to main content

Featured

अब्दालीचा पुत्र आणि कश्मीरी पंडिताची सत्वपरीक्षा...

  कश्मीर भूमीमध्ये अनेक सत्तांतरे घडून आली ज्यामुळे तेथील धार्मिक वातावरण सतत बदलत राहिले. येथील मूळ हिंदू कश्मीरी पंडित बऱ्याचदा धार्मिक अत्याचाराने छळले गेले तरी ते विविध राजवटींमध्ये आपल्या बुद्धी कौशल्याच्या जोरावर विविध सरकारी हुद्यांवर केवळ नियुक्तच झाले नाहीत तर आपले धार्मिक स्वातंत्र अबाधित ठेवण्यात यशस्वी ठरले. काळातील बदल ओळखून त्यांनी फारसी भाषा अवगत केली. मोगलांच्या राजवटीमध्ये अकबराच्या काळात काश्मिरी पंडित प्रशासकांच्या हुद्यांवर काम करीत होते. काश्मीरचा प्रतिष्ठित अधिकारी आदित्य भट्ट होता. नूरजहांचा संरक्षक अधिकारी नेहरू नावाचा काश्मिरी पंडित होता. त्याने महाबतखानाच्या बंडातून जहांगीर आणि नूरजहाँ याची सुटका करविली. औरंगजेबाच्या काळातही महेश शंकरदास पंडित हा काश्मीरमध्ये मोठ्या पदावर होता. औरंगजेबानंतर काश्मिरी पंडित चांगल्या जागांवर काम करीत राहिले. अहमदशहा अब्दालीच्या काळापासून काश्मीरमध्ये अफगाणांची राजवट सुरू झाली. पण फारसीवरील प्रभुत्व आणि विद्वत्ता ह्यांच्या बळावर ह्या पंडितांनी अफगाण दरबारातही आपले वर्चस्व टिकवून ठेवले होते. काश्मीरच्या सुभेदारांचे मुख्य सल्लागार क

शंभूराजेकालिन हनुमंताचे देवालय व रामनवमी उत्सव


छत्रपति शंभुराजे संत-सज्जनांचा व धर्म संस्कृतीचा नितांत आदर करीत.
समर्थांच्या निर्वाणानंतर त्यांच्या चितास्थानी हनुमंताचे देवालय बांधण्याचा आदेश शंभूराजांनी आपल्या अधिकाऱ्यास दिला होता.
त्यासाठी त्यांनी कर्णाटकातून मूर्ती बोलाविली होती.
देवालयासाठी, नित्यपूजेसाठी व समर्थ शिष्यांसाठी राजांनी खर्चाची मोईन मुक्रर केली.  दिवाकर गोसावी यांच्या विद्यमाने हा खर्च करीत जावा असा आदेश त्यांनी जावळीचा देशाधिकारी कासी रंगनाथ यास १३ मार्च १६८२ रोजी दिला.
श्री समर्थ स्थापित चाफळ येथील श्रीराममूर्ती

तसेच रामनवमीचा उत्सव चाफळ किंवा सज्जनगडी व्हावा याविषयी दिवाकर गोसावी व उद्धव गोसावी यांच्यात एकमत होत नव्हते. मात्र राजांनी रामनवमीचा उत्सव समर्थांनी ठरविल्याप्रमाणे नित्यनियमाने चाफळ येथेच होईल असा निर्वाळा दिला. तसे सज्जनगडाच्या जिजोजी काटकर या हवालदारास व दिवाकर गोसावी यांना कळविले.
ते पत्र -
शंभु छत्रपती- वेदमुर्ती दिवाकर गोसावी
श्रीस्वामि सज्जनगडी पूर्णावतार केला. ते स्थली हनुमंताचे देवालय करवीले आहे...सुबासुबाहून धर्मादाये ईनाम देविला तो आणऊन देवास व समुदायास पाववीत जाणे. श्रीरघुनाथ देवालय चाफळी आहे, तेथिल नित्यपूजा व रथोत्सव सनदेप्रमाणे येथासांग करीत जाणे.

श्री समर्थ समाधी सज्जनगड


संदर्भ- संभाजीराजे पत्र क्र. ६७
||फक्तइतिहास||

Comments

Followers चला माझ्यासोबत इतिहासाच्या वाटेवर..

Popular Posts