Skip to main content

Featured

अब्दालीचा पुत्र आणि कश्मीरी पंडिताची सत्वपरीक्षा...

  कश्मीर भूमीमध्ये अनेक सत्तांतरे घडून आली ज्यामुळे तेथील धार्मिक वातावरण सतत बदलत राहिले. येथील मूळ हिंदू कश्मीरी पंडित बऱ्याचदा धार्मिक अत्याचाराने छळले गेले तरी ते विविध राजवटींमध्ये आपल्या बुद्धी कौशल्याच्या जोरावर विविध सरकारी हुद्यांवर केवळ नियुक्तच झाले नाहीत तर आपले धार्मिक स्वातंत्र अबाधित ठेवण्यात यशस्वी ठरले. काळातील बदल ओळखून त्यांनी फारसी भाषा अवगत केली. मोगलांच्या राजवटीमध्ये अकबराच्या काळात काश्मिरी पंडित प्रशासकांच्या हुद्यांवर काम करीत होते. काश्मीरचा प्रतिष्ठित अधिकारी आदित्य भट्ट होता. नूरजहांचा संरक्षक अधिकारी नेहरू नावाचा काश्मिरी पंडित होता. त्याने महाबतखानाच्या बंडातून जहांगीर आणि नूरजहाँ याची सुटका करविली. औरंगजेबाच्या काळातही महेश शंकरदास पंडित हा काश्मीरमध्ये मोठ्या पदावर होता. औरंगजेबानंतर काश्मिरी पंडित चांगल्या जागांवर काम करीत राहिले. अहमदशहा अब्दालीच्या काळापासून काश्मीरमध्ये अफगाणांची राजवट सुरू झाली. पण फारसीवरील प्रभुत्व आणि विद्वत्ता ह्यांच्या बळावर ह्या पंडितांनी अफगाण दरबारातही आपले वर्चस्व टिकवून ठेवले होते. काश्मीरच्या सुभेदारांचे मुख्य सल्लागार क

निजामाच्या काही विनोदी कथा-हुक्का आणि कॉफी


पहिला निजाम हा अत्यंत धोरणी आणि कर्तबगार होऊन गेला.
त्याचा चिटणीस मन्साराम याने त्याचे चरित्र लिहिले आहे. या ग्रंथाचे नाव मासिरे निजामी. याशिवाय रिसालाये दरबारे आसफिया हा ग्रंथ त्यांने लिहिला असून या दोन्ही ग्रंथात त्याने निजामाच्या दरबारातील रितीरिवाज यांचे वर्णन केले आहे.
मन्सारामाला अनेक वर्षे निजामाचा सहवास लाभल्यामुळे त्यांने नमूद केलेल्या आठवणी मनोरंजक आहेत. त्यातील एक उदाहरण त्याच्याच शब्दात पहा..
"स्वर्गात कसे होणार.."
निजामाचा बक्षी तहव्वूरखान हा असून निजामाचा त्याच्यावर पूर्ण विश्वास होता. एके दिवशी तो निजामाच्या दरबारातून उठून बाहेर गेला. निजामाचा खिजमतगार मकबूल जवळच उभा होता. निजामाने त्याला हलकेच सांगितले की तहव्वूरखान हा बाहेर जाऊन काय करतो ते पाहून ये. थोड्या वेळाने मकबूल परत आला, त्याने सांगितले "तहव्वूरखान हा बाहेर जाऊन आपल्या घोड्याच्या खोगिरीवरील जाजम जमिनीवर अंथरतो आणि हुक्का ओढीत बसतो." निजाम हा हुक्का ओढीत नसे आणि ते त्याला आवडत नसे. तहव्वूरखान परत आल्यानंतर निजामाने त्याला म्हटले,"तहव्वूरखान बहादुर,तुम्हाला माहीतच आहे की आपल्या धर्मकल्पनेप्रमाणे परलोकात जी काही आग आहे ही सगळी नरकातच आहे. स्वर्गात अग्नी नसतो. मला एका गोष्टीची काळजी वाटते. आपल्यापैकी ज्यांना हुक्का ओढण्याची सवय आहे, त्यांचे स्वर्गात कसे होणार..? तेथे हुक्क्याकरिता त्यांना आग कोठून मिळणार.?"
तहव्वूरखानाने ओळखले की हे सगळे आपल्याला उद्देशून आहे. तो मोठा विनोदी आणि हजरजबाबी होता. निजामाला कॉफी पिण्याची सवय असे. खानाने म्हटले,"सरकार हुक्के ओढणाऱ्यांना काळजी करण्याचे कारण नाही. स्वर्गात आपल्याला कॉफी लागणारच. त्याकरिता कुठून तरी शेगडी येईलच. त्यातीलच काही निखारे घेऊन हुक्केवाले आपली गरज भागवतील!" हे ऐकून निजामाने स्मित केले.
-मन्साराम,निजामाच्या काही आठवणी..
||फक्त इतिहास||


1 / 3
Caption Text
2 / 3
Caption Two
3 / 3
Caption Three

निजाम आणि बाजीरावची एक पोस्ट-
भूमी कठीण आणि आकाश दूर..!

Comments

Followers चला माझ्यासोबत इतिहासाच्या वाटेवर..

Popular Posts