Skip to main content

Featured

अब्दालीचा पुत्र आणि कश्मीरी पंडिताची सत्वपरीक्षा...

  कश्मीर भूमीमध्ये अनेक सत्तांतरे घडून आली ज्यामुळे तेथील धार्मिक वातावरण सतत बदलत राहिले. येथील मूळ हिंदू कश्मीरी पंडित बऱ्याचदा धार्मिक अत्याचाराने छळले गेले तरी ते विविध राजवटींमध्ये आपल्या बुद्धी कौशल्याच्या जोरावर विविध सरकारी हुद्यांवर केवळ नियुक्तच झाले नाहीत तर आपले धार्मिक स्वातंत्र अबाधित ठेवण्यात यशस्वी ठरले. काळातील बदल ओळखून त्यांनी फारसी भाषा अवगत केली. मोगलांच्या राजवटीमध्ये अकबराच्या काळात काश्मिरी पंडित प्रशासकांच्या हुद्यांवर काम करीत होते. काश्मीरचा प्रतिष्ठित अधिकारी आदित्य भट्ट होता. नूरजहांचा संरक्षक अधिकारी नेहरू नावाचा काश्मिरी पंडित होता. त्याने महाबतखानाच्या बंडातून जहांगीर आणि नूरजहाँ याची सुटका करविली. औरंगजेबाच्या काळातही महेश शंकरदास पंडित हा काश्मीरमध्ये मोठ्या पदावर होता. औरंगजेबानंतर काश्मिरी पंडित चांगल्या जागांवर काम करीत राहिले. अहमदशहा अब्दालीच्या काळापासून काश्मीरमध्ये अफगाणांची राजवट सुरू झाली. पण फारसीवरील प्रभुत्व आणि विद्वत्ता ह्यांच्या बळावर ह्या पंडितांनी अफगाण दरबारातही आपले वर्चस्व टिकवून ठेवले होते. काश्मीरच्या सुभेदारांचे मुख्य सल्लागार क

मार्मिक भाष्यकार भिमसेन सक्सेना...


औरंगजेब बादशहाच्या अनेक चरित्र लेखकांपैकी भिमसेन सक्सेना हा एक फारसीत लिहणारा राजस्थानी लेखक होता.
शिवाजी महाराजांच्या साल्हेर विजयाचा, आग्र्याला जातांना औरंगाबादेस सपशिकनखानाशी झालेल्या भेटीचा, महाराजांनी मोगलांविरोधात कुतूबशाही व आदिलशाहीशी केलेल्या 'दख्खन युतीचा' तो साक्षिदार.
संभाजीराजांच्या बलिदानानंतर संताजी, धनाजी, नेमाजी यांच्या झंझावाती मोहिमा, जिंजीचा वेढा आणि मोगलांची किल्ले घेण्यासाठीची चाललेली धावपळ तो बघत होता.
आपल्या 'तारिके दिल्कुशा' या ऐतिहासिक फारसी ग्रंथात मोगल-मराठ्यांच्या युद्धाचा इतिहास लिहतांना तो बादशहावरही मार्मीक भाष्य करून जातो. तसे तो दतियाचा राजा राव दल्पत याच्या नोकरीत होता. राव दल्पतने त्याला दतियाकडे काही जहागिरी दिल्या होत्या. मात्र युद्धाच्या धामधुमीमुळे सन १७०० च्या सुमारास तो आर्थीक हालाखित होता. ऐके ठिकाणी तो लिहतो-
माझे उत्पन्न येईनाशे झाले. माझी दशा वरवर पा हता खालावली होती; पण मी ते मनाला लावून घेतले नाही. मला पूर्वीही पैशाचा लोभ नव्हता आणि आताही नाही. माणसे पैशाकडे पाहात नाहीत, नावलौकीकाची चाड ठेवतात. जो कीर्ती आणि नाव कमावण्याची ईच्छा धरतो तो खरा मर्द होय. माझ्या अनुभवावरून मला दिसून आले, की साधन सामग्री नसतानाही हिंमतीने वागणे हेच भूषणावह आहे.
फारसी कवीता-
हिंमत बलंद दार के निन्दे खुदा व खल्क
बाशद बकद्रे हिंमते तू एतिबारे तू"

माणसे अतिशय लोभी असतात हे माझ्या पाहाण्यात आले. आता आलमगीर बादशहाच पाहा. त्याला जगात काय कमी आहे बरे ! पण किल्ले जिंकून घेण्याचा काय विलक्षण लोभ त्याला आहे. दगडधोंड्यांच्या ढिगाऱ्यासाठी (किल्ल्यांसाठी) तो पाहा कसा रानोमाळ भटकत आहे. ही जर त्याची स्थिती तर जगात बहुसंख्य असलेल्या कमीबुद्धिच्या लोकांची कथा काय ?
|| फक्तइतिहास ||
http://www.faktitihas.blogspot.in

Comments

Followers चला माझ्यासोबत इतिहासाच्या वाटेवर..

Popular Posts